صنعت خودروسازی ایران طوری است که هر روز اخبار تازه‌ای از آن می‌شنویم و البته که این اخبار هم به ضرر مشتریان است و هم به زیان خودروسازان! به گفته مدیرعامل شرکت طراحی و مهندسی قطعات ایران خودرو، هم‌اکنون به ازای تولید هر دستگاه خودروی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ نزدیک به ۴۵ میلیون تومان زیان محقق می‌شود.
خبر شوکه کننده ایران خودرو چیست؟
یکی از معضلات فعلی صنعت خودرو مبحث قیمت گذاری دستوری خودرو است. خودروسازان معتقدند که اگر دولت اجازه دهد تا خودروسازان قیمت محصولات خود را تعیین کنند، هم مشتریان سود می‌برند و هم این که خودشان از ضرر و زیان خارج خواهند شد. در صورتی که قیمت خودرو
به صورت واقعی تعیین شود، تیراژ افزایش می‌یابد و بازی عرضه و تقاضا در کشور خاتمه خواهد یافت.
به گفته عادل پیرمحمدی در حال حاضر بهترین خودروی اقتصادی که در کشور وجود دارد پژو ۲۰۶ است، زیرا این خودرو با قیمت تمام شده پایین کاملا رقابتی است و می‌تواند استانداردهای تعیین شده را پاس کند. وی در ادامه سخنان خود به قیمت این خودرو در سال گذشته اشاره کرد و افزود:
در سال ١٤٠٠ قیمت تمام شده پژو ٢٠٦ تیپ دو بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده و سود، ١٦٩ میلیون تومان بوده است که ١٢ برابر قیمت مصوب سال ٩٠ بود، اما قیمت بازار این خودرو ٢٤٠ میلیون تومان و ١٩ برابر سال ٩٠ بوده است. در شهریور سال ٩٠ پژو ٢٠٦ تیپ دو حدود ١٣ میلیون و ٧٠٠ هزار تومان قیمت داشت که به صورت اقساطی هم به فروش می‌رسید و در این زمان قیمت دلار ١١٠٠ تومان بوده است، این در حالی است که در شهریور سال قبل نرخ دلار ٢٦ هزار تومان بوده است.
مدیرعامل شرکت ساپکو به قیمت مواد اولیه پتروشیمی اشاره کرده و می‌گوید در حال حاضر فلزات مورد نیاز صنعت خودرو از بورس کالا و بر مبنای قیمت بورس فلزات لندن تعیین می‌شود. به گفته او قیمت هر کیلوگرم ورق فولادی از ۵۰۰ تا ۷۰۰ تومان در سال ۱۳۹۰ نزدیک به ۳۰ برابر رشد کرده است. وی همچنین افزود:
برای تولید چهار عدد رینگ آلومینیومی مورد نیاز خودرو پژو ۲۰۶ تیپ دو حدود ۴۴ کیلوگرم آلومینیوم نیاز است که قیمت آن از هر کیلوگرم ۸۵ هزار تومان به سه میلیون و ۷۴۰ هزار تومان افزایش یافته و با احتساب هزینه‌های ذوب و ریخته‌گری و… این قیمت به حدود پنج میلیون تومان افزایش می‌یابد و با در نظر گرفتن قیمت چهار حلقه لاستیک، قیمت تمام شده چهار چرخ این خودرو به حدود ۸ میلیون ۵۰۰ هزار تومان می‌رسد.
به عقیده پیرمحمدی، قیمت مواد اولیه حدود ۷۰ درصد روی قیمت نهایی خودرو اثر خواهد گذاشت. به نظر او خودرو آنچنان که باید دچار افزایش قیمت نشده و همچنان راه برای افزایش قیمت‌ها وجود دارد. مدیرعامل ساپکو می‌گوید:
کدام صنعت را می‌توان سراغ گرفت که قیمت نهاده‌های تولید آن ٣٠ برابر افزایش داشته، اما قیمت مصوب محصول نهایی ١٢ برابر شده باشد؛ این در حالی است که همین خودرو ٢٠٦ تیپ دو نسبت به سال ٩٠، ارتقای ایمنی و امکانات داشته است.
یکی از سوال‌های مهمی که پیش می‌آید این است که چرا کیفیت خودروها پایین است؟ پیرمحمدی در پاسخ به این پرسش اضافه می‌کند که برنامه‌های کیفی در جریان است، ولی تا ملموس شدن آن برای مردم کمی باید صبر کرد. به عقیده وی ملاک سنجش کیفیت محصولات ایران خودرو شاخص‌های کیفی اعلام شده توسط موسسه‌های غیر دولتی مانند ISQI خواهد بود.
به اعتقاد مدیرعامل ساپکو در صورتی می‌توانیم در صنعت خودروسازی ارزش افزوده ایجاد کنیم که محصولات را توسعه دهیم، نه این که محصولات کشورهای دیگر را مونتاژ کنیم و با قیمت‌های گزاف به مشتریان بفروشیم. همچنین وی معتقد است در دور دوم تحریم‌های غرب علیه ایران، نتیجه تلاش‌ها و زحمات خودروسازان به بار نشسته و خودروهایی نظیر تارا و ری‌را با کیفیت‌تر از قبل شده‌اند.
آن‌طور که پیرمحمدی گفته، ایران خودرو قصد ندارد ارتباط کاری خود را با شرکای خارجی‌اش قطع کند، ولی از طرفی هم نمی‌خواهد صرفا به عنوان یک مونتاژکار فعالیت کند. وی در ادامه افزود:
توقف تولید خودروهای ناقص موجب کاهش زیان‌دهی ایران خودرو شده و تولید روزانه ایران خودرو در حالی افزایش یافته که برای تامین برخی قطعات الکترونیکی و بازسازی خطوط تولید با مشکلات تحریم و تامین قطعه مواجه هستیم.
همان‌طور که مدیرعامل ساپکو اشاره کرده، مادامی که محصولات نهایی داخلی توسط مشتریان حمایت نشوند خبری از کیفیت بالا نیست، زیرا خام فروشی در اولویت قرار می‌گیرد و شرایط مثل سابق باقی می‌ماند. او برای این مورد مثالی به شرح ذیل زد:
مثلا مواد اولیه با قیمت جهانی در بورس عرضه می‌شود به جای این که با قیمت مناسب و آسان به دست تولیدکننده برسد تا محصول نهایی با هزینه کمتر و قیمت پایین‌تر تولید شود، اما گاهی قیمت مواد اولیه مورد نیاز صنعت خودرو در بورس کالا حتی از قیمت جهانی هم بالاتر است.
