پنج راه محتمل برای پایان جنگ اوکراین

۳-پیروزی قاطع

یک ماه پس از ارتکاب اشتباهات نظامی فراوان، شتاب پیش روی روسیه از بین رفته و نارسایی در کیفیت نیروها، تدارکات و تجهیزات نیرو‌های روس آشکار شده و بسیاری از کارشناسان دفاعی و امنیتی در غرب را به این نتیجه رسانده که پیروزی تمام عیار روسیه یعنی اشغال کامل اوکراین و سقوط دولت غربگرای اوکراین بسیار بعید به نظر می‌رسد.

با این وجود، این بدان معنا نیست که پیروزی کامل اوکراین نیز محتمل است. کارشناسان نظامی معتقدند ارتش اوکراین با اراده قوی و تاکتیک‌های مناسب خود بسیاری از ناظران را تحت تاثیر قرار داده، اما هنوز تسلیحات کافی برای برنده شدن در جنگ را در اختیار ندارد.

پوتین هیچ نشانه‌ای ارائه نکرده است که تلفات سنگین ارتش روسیه چقدر است. چه رسد به اینکه، فاجعه انسانی که تهاجم او ایجاد کرده مسکو را به عقب نشینی کامل سوق دهد. ” ساموئل چاراپ” کارشناس مسائل امنیتی روسیه در موسسه رند می‌گوید:”می‌توانیم تصور کنیم که آنان (نیرو‌های نظامی روسیه) متوقف می‌شوند، اما این طور نیست که از نظر نظامی متحمل شکست شوند”.

۴-توافق نامه صلح

با توجه به این که پیروزی نظامی همه جانبه برای هر دو طرف مبهم به نظر می‌رسد محتمل‌ترین راه برای پایان دادن به جنگ از طریق نوعی توافق صلح است. این وضعیت به احتمال زیاد به یک راه حل مذاکره ختم می‌شود. قرار است دور بعدی مذاکرات در ترکیه آغاز شود، اما انتظارات هم چنان پایین است.

مسکو خواستار اعلام بی طرفی اوکراین و غیرنظامی شدن کی یف، پذیرش الحاق کریمه به روسیه و برسمیت شناختن استقلال مناطق جدایی طلب در دونباس شده است. “ولودیمیر زلنسکی” رئیس جمهور اوکراین در پیامی ویدئویی در روز یکشنبه، تمایل خود را نسبت به بحث در مورد بیطرفی کشورش در ازای تضمین‌های امنیتی آهنین و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی آن اعلام کرد.

۵-رویداد قوی سیاه

سخت‌ترین سناریو برای پیش بینی، اما سناریویی است که می‌تواند تاثیر عمیقی بر روند جنگ داشته باشد رویداد به اصطلاح قوی سیاه که در آن اتفاقی، چون استفاده از سلاح‌های شیمیایی یا هسته‌ای یا تغییر رژیم در مسکو رخ می‌دهد.

هنوز مشخص نیست در سر پوتین چه می‌گذرد و او تا چه اندازه حاضر است برای نجات موقعیت روسیه در جنگ تلاش کند. “تاتیانا استانووایا” پژوهشگر بنیاد کارنگی در مسکو می‌گوید:” ما هیچ تجربه‌ای نداریم که بگوییم پوتین در چنین شرایطی چگونه رفتار خواهد کرد”.

مقام‌های امریکایی و اروپایی نگران استفاده احتمالی روسیه از تسلیحات شیمیایی در جنگ اوکراین هستند. برخی از تحلیلگران معتقدند که استفاده از تسلیحات شیمیایی ممکن است روند کلی جنگ را تغییر ندهد و تنها تلفات انسانی آن را فاجعه بارتر سازد.

مقام‌های ارشد سابق نظامی به “فارین پالسی” گفته اند که روسیه ممکن است از سلاح‌های شیمیایی در میدان نبرد به عنوان اقدامی ناامیدکننده استفاده کند، زیرا ارتش روسیه تمایل دارد غیر نظامیان را هدف قرار دهد. دولت روسیه به استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه مخالفان مانند “الکسی ناوالنی” رهبر مخالفان و علیه افراد فراری خارج از کشور شهرت دارد. احتمال دیگری که مقام‌های امریکایی و اروپایی از آن هراس دارند سناریویی است که در آن روسیه از سلاح هسته‌ای کم بازده در اوکراین استفاده کند.

مقام‌هایی که با “فارین پالسی” صحبت کرده اند تاکید دارند که معتقدند چنین سناریویی هنوز بسیار بعید به نظر می‌رسد، اما آنان می‌گویند که برنامه ریزان دفاعی غربی هنوز باید برای همه موارد و سناریو‌های ممکن احتمالی برنامه ریزی کنند. هرگونه حمله اتمی می‌تواند روند جنگ و واکنش غرب را به شدت تغییر دهد و به طور بالقوه ناتو را در موضع جنگ با روسیه قرار دهد.

تحلیلگران غربی معتقدند که غرب همواره در گذشته با این فرض کار می‌کرد که پوتین یک بازیگر منطقی است. این در حالی است که عقلانیت پوتین متفاوت از عقلانیت غرب است.

آخرین رویداد بهت آور که می‌تواند مسیر جنگ را به طور اساسی تغییر دهد برکناری پوتین از قدرت است اگرچه اکثر کارشناسان معتقدند که تحقق این امر در این مرحله بعید به نظر می‌رسد. پوتین مدت هاست که در مورد تغییر رژیم اش دچار هراس بوده و سال‌ها به دنبال این بوده که گروهی از بوروکرات‌ها و الیگارش‌های وفادار به او احاطه اش کنند؛ افرادی که قدرت او را به چالش نخواهند کشید.

مقام‌های سیاسی و کارشناسان معتقدند که بروز یک خیزش توده‌ای مردمی در روسیه بعید به نظر می‌رسد. سرویس‌های امنیتی روسیه تظاهرات رخ داده پس از روز‌های آغازین جنگ را با خشونت سرکوب کرده و حدود ۵۰۰۰ معترض ضد جنگ را بازداشت کردند. تمام افرادی که اکنون به پوتین بسیار نزدیک هستند و با او در تماس بوده اند مشابه او فکر می‌کنند.