چندی پیش گزارشی در خروجی برخی خبرگزاری‌ها قرار گرفت که در آن اعلام شده بود چین طی تابستان گذشته سلاح جدیدی را مورد آزمایش قرار داده که در اصل یک موشک اتمی زمین مداری است و طوری طراحی شده تا سیستم سپر موشکی آمریکا را دور بزند و به خاک این کشور حمله کند. اما آیا چنین خبری حقیقت دارد یا تنها یک پروپاگندا دیگر است؟
در ابتدا ورزنامه فایننشال تایمز به نقل از یک منبع نوشت که ارتش چین سیستم بمباران پیوسته مداری (FOBS) خود را مورد آزمایش قرار داده است. آن طور که ادعا شده بود موشک حامل یک پرتابه هایپرسونیک فاقد موتور را با خود به مدار پایینی زمین حمل کرده و پرتابه پس از رها شدن، همچون یک موشک کروز در مدار پایینی زمین حرکت کرده و سپس هنگامی که به نقطه مورد نظر رسید همانند یک موشک بالستیک به سمت آن شیرجه میزند.
خود مقامات چینی اینگونه اظهار داشتند که پرتاب ماه آگوست ۲۰۲۱ یک آزمایش غیرنظامی بوده به منظور بررسی فضاپیمای قابل استفاده مجدد این کشور است. با این حال سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که آزمایش مذکور علاوه بر جنبه غیرنظامی، یک جنبه نظامی نیز داشت و دو فناوری مورد آزمایش قرار گرفتند که یکی قدیمی و دیگری مدرن است.
و اما سیستم بمباران مداری یا همان FOBS طرحی مفهومی متعلق به اتحاد جماهیر شوروی است که در دهه ۱۹۶۰ مطرح شد. در این طرح آمده بود که کلاهک‌های اتمی همچون ماهواره به مدار پایینی زمین فرستاده شوند، اما کامل به دور زمین نچرخند و سپس وارد جو شوند تا به سمت هدف شیرجه بزنند. هدف چنین طرحی دور زدن سیستم سپر موشکی آمریکا بود؛ چرا که آمریکا در هر جهتی که موشک‌های بالستیک قاره پیمای شوروی از آن می‌آمدند آتشبار‌های سامانه‌های پاد بالستیک نایکی زئوس و نایکی هرکیولیس را مستقر کرده بود.
امروزه نیز رادارهای پیش اخطار آمریکا به همان سمت‌هایی که موشک‌های روسی، چینی و کره شمالی از آن تقرب می‌کنند قرار دارند؛ زیرا اصول حمله با موشک بالستیک حتی در مدرن‌ترین موشک‌های بالستیک روسی و چینی همچنان ثابت و مشابه قبل است. بدین صورت که موشک بالستیک در یک مسیر منحنی که از همان لحظه شلیک قابل محاسبه است پرواز کرده و به هدف نزدیک می‌شوند. با این حال تفاوت موشک‌های مدرن با قدیمی در نوع کلاهک‌های اتمی است که البته این موضوع تنها برای موشک‌های روسی صدق می‌کند.
از حق نگذریم روسیه در زمینه ساخت موشک بالستیک قاره پیما یا همان ICBM پیشتاز است. دلیل آن نیز پیشرفته بودن پدافند پاد بالستیک آمریکا است که روسیه را وادار به نوآوری می‌کند. در حالی که آمریکا در حال حاضر تنها دو موشک بالستیک قاره پیما، مینوتمن ۳ زمین پرتاب و ترایدنت ۲ زیردریایی پرتاب، را در خدمت دارد که هر دو پیش از فروپاشی شوروی وارد خدمت شده اما بسیار پیشرفته بوده و همواره به منظور حفظ توان اتمی دستخوش ارتقا و بهسازی قرار می‌گیرند. دلیل استفاده آمریکا از دو موشک این است که روسیه هیچ پدافندی در برابر آن‌ها ندارد. البته ارتش آمریکا به منظور حفظ برتری توان اتمی خود مشغول توسعه موشک بالستیک قاره پیمای جدیدی به نام GBSD است که اواخر دهه ۲۰۲۰ وارد خدمت می‌شود و قرار است جدیدترین فناوری‌های نوین را همراه داشته باشد.
اما روس‌ها برای حمله به آمریکا با یک سپر موشکی پاد بالستیک بسیار پیشرفته و متراکم مواجه هستند که متشکل از سامانه‌های گوناگون و چندین لایه است و موشک‌ها را از فاز میدکورس، یعنی هنگامی که خارج از جو هستند، تا فاز ترمینال یعنی زمانی که به سمت هدف شیرجه می‌زنند مورد هدف قرار می‌دهند. البته به گفته وزارت دفاع روسیه سامانه پاد بالستیک آمریکایی استاندارد ۳ در پیشرفته‌ترین نسخه فعلی خود که بلاک ۲A نام داشته و با همکاری صنایع سنگین میتسوبیشی ژاپن تولید شده، به لطف برد و سرعت فوق العاده بالایش قادر است موشک‌های بالستیک قاره پیما را در همان فاز پرتاب و هنگام اوج گیری، پیش از آن که حتی از جو خارج شوند، مورد اصابت قرار دهد؛ موضوعی که اعتراض شدید مسکو نسبت به استقرار این موشک‌ها در نزدیکی خاک خودش را به همراه داشته است.
آمریکا برای سرنگونی موشک‌ها تا پیش از ورود مجدد به جو دو سامانه استاندارد ۳ و GMD و برای درگیری با موشک در فاز ترمینال سامانه‌های تاد، ESSM، استاندارد ۲ و ۶ در کنار سامانه پاتریوت را در خدمت دارد. این پدافند سنگین سبب شده تا دانشمندان و مهندسان حوزه هوافضا و موشکی روسیه دست به نوآوری بزنند و در موشک‌های جدید این کشور نظیر بولاوا، سارمات، یارس، لاینر، سینوا، توپول ام و روبژ از کلاهک‌های مانور دهنده استفاده کنند. این کلاهک‌ها هنگام شیرجه به سمت هدف در عین این که سرعت هایپرسونیک نزدیک به ۲۴ ماخ دارند، مانورهای گریز فوق العاده سنگینی اجرا می‌کنند تا امکان هدف قرار گرفتنشان توسط سامانه‌های دفاع ترمینال آمریکا سخت شود. ضمن اینکه یک موشک علاوه بر سرجنگی واقعی، چند سرجنگی غیرواقعی به عنوان هدف کاذب نیز با خود حمل کرده تا بدین ترتیب احتمال رهگیری سرجنگی حامل کلاهک اتمی کمتر شود. مثلا موشک سارمات که سنگین‌ترین ICBM موجود است می‌تواند ۱۶ کلاهک حمل کند که از این تعداد شماری از آن‌ها می‌توانند کاذب باشند.
