به گزارش CNN فارسی، فهرست جدید شرکتهای برتر ایران اعلام شد و چهار گروه «بانک»، «پتروشیمی»، «فلزات اساسی» و «صنایع چندرشتهای» در رشد فروش رکورد ۱۰ ساله را ثبت کردند. مرور عملکرد این چهار گروه اصلی، خبر از جهش چشمگیر در رشد میزان فروش در سال ۱۳۹۹ میدهد. صنایع مورد اشاره در حالی رکوردهای یک دهه اخیر خود را جابهجا کردهاند که رشد اسمی و واقعی فروش ۵۰۰شرکت برتر ایران در سال۱۳۹۹ به ترتیب ۳/ ۷۶ و ۶/ ۲۳درصد بوده است. نکته جالب اینکه بخش پتروشیمی با وجود اندکی افت، پرسودترین فعالیت دربین همه گروههای صنعتی است. گروه بانک و موسسات اعتباری با سهم ۵/ ۱۶درصدی، پرفروشترین کسبوکار در بین ۳۲رشته فعالیت مختلفی است که در رصد سازمان مدیریت صنعتی قرار داشتهاند. از آن سو گروه سرمایهگذاریهای مالی به لطف بازده فروش ۸۲درصدی بهترین عملکرد را در سال۱۳۹۹ در بین همه گروههای مختلف به ثبت رسانده است. گزارش سازمان مدیریت صنعتی گویای سهم ۶۶درصدی دو بخش پتروشیمی و فلزات اساسی از کل صادرات ۵۰۰شرکت برتر ایران است. این گزارش تاکید دارد میانگین حاشیه سود در بین ۳۲گروه صنعتی ۲۴درصد بوده است.
همایش معرفی ۱۰۰شرکت برتر ایران روز گذشته برگزار و در این رویداد از فهرست ۵۰۰ شرکت برتر کشور رونمایی شد. مهمترین اتفاق فهرست جدید، رشد چشمگیر فروش چهار گروه اصلی صنعتی در سال ۱۳۹۹ است که در طول یکدهه اخیر بیسابقه بوده است. بهرغم تداوم صدرنشینی شرکت پتروشیمی خلیجفارس، صعود چهارپلهای بانک ملت موجب شده است تا این موسسه مالی به دومین بنگاه بزرگ ایران تبدیل شود. فولادمبارکه با یک پله صعود در جایگاه سومین بنگاه بزرگ ایران قرار گرفته، ضمن اینکه ایرانخودرو با دو پله صعود، رتبه هفتم بزرگترین شرکتهای ایران را به خود اختصاص داده است. بررسی گزارش سازمان مدیریت صنعتی نشان میدهد، سهم ۱۰۰شرکت اول فهرست IMI۵۰۰ در سال ۱۴۰۰ از کل فروش ۵۰۰شرکت، ۹/ ۸۶درصد است که گویای حجم بسیار زیاد درآمد شرکتهای برتر نسبت به کل شرکتهای فهرست است.
کل فروش ۱۰۰شرکت برتر این فهرست بیش از ۲میلیون و ۲۸۳هزار و ۳۸۲میلیارد تومان بوده است که از رشد (واقعی) ۲۴درصدی فروش شرکتهای برتر ایران نسبت به آمار سال گذشته حکایت دارد. در بین ۵۰۰شرکت برتر ایران که به ۳۲رشته فعالیت و گروه کسبوکار تقسیم میشوند، پنج گروه «بانکها و موسسات اعتباری»، «پتروشیمی»، «فلزات اساسی»، «گروه شرکتهای چندرشتهای صنعتی» و «گروه فرآوردههای نفتی» بیشترین سهم فروش را دارند. به جز گروه فرآوردههای نفتی، رشد فروش باقی گروهها در سال ۱۳۹۹ بیسابقه بوده است.
شواهد گزارش سازمان مدیریت صنعتی نشان میدهد، بیش از ۵۲درصد شرکتهای برتر کشور در استان تهران قرار دارند و اصفهان، کرمان، هرمزگان، خوزستان و البرز در ردههای بعدی قرار دارند. بررسی این سازمان نشان میدهد، سهم بخش خصوصی از اقتصاد ایران قابلتوجه و بالاتر از انواع مالکیت دولتی و عمومی است. برمبنای دادههای سازمان مدیریت صنعتی، مالکیت ۵۶درصد از ۱۰۰شرکت برتر ایران خصوصی است. در عین حال ۶/ ۵۹درصد شرکتهای حاضر در فهرست IMI۵۰۰ مالکیت خصوصی دارند.
وجود سه شرکت با درآمد بیش از ۱۰۰هزار میلیارد تومان در فهرست ۵۰۰شرکت برتر گویای رشد چشمگیر درآمد بنگاههای بزرگ کشور است. شواهد موجود نشان میدهد که شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس با بیش از ۱۴۶هزار میلیارد تومان درآمد بزرگترین شرکت ایران است. این شرکت به عنوان بزرگترین بنگاه اقتصادی کشور، در زمینه فروش نسبت به آمار سال گذشته، رشد ۸۰درصدی را به دست آورده است. در رتبههای دوم تا نهم نیز نام شرکتهایی همچون بانکملت، فولادمبارکه اصفهان، پالایش نفت بندرعباس، سرمایهگذاری غدیر، ایرانخودرو، مپنای بانک صادرات ایران و گروه گسترش نفت و گاز پارسیان دیده میشود. از نکات جالب درباره فهرست شرکتهای برتر ایران در سال ۱۳۹۹، رشد اسمی ۳/ ۷۶درصدی و رشد حقیقی ۶/ ۲۳درصدی آنها در زمینه فروش نسبت به سال قبل از آن است؛ اعدادی که به شکل چشمگیری بالاتر از رشد سال گذشته بوده و گویای شرایط رو به رشد بخش صنعت در سال ۱۳۹۹ است.
از نکات جالب درباره فهرست ۱۰۰شرکت برتر اقتصاد ایران، مقایسه میزان فروش و عملکرد اقتصادی این بنگاهها با ۱۰۰شرکت برتر اقتصاد ترکیه است. شواهد موجود نشان میدهد، برترین شرکت ترکیه ۱/ ۲برابر بزرگترین شرکت ایران فروش دارد و این نسبت در مقایسه با صدمین شرکت برتر دو کشور نیز به همین صورت وجود دارد. اطلاعات این گزارش تایید میکند که فروش ۰۹/ ۷میلیارد دلاری برترین شرکت ایران، کمتر از نصف درآمد ۹/ ۱۴میلیارد دلاری برترین شرکت اقتصاد ترکیه است. برهمین مبنا میزان صادرات ۵۰۰شرکت برتر ایران، تنها ۴۸درصد کل صادرات ۵۰۰شرکت برتر ترکیه بوده است؛ عددی که گویای توان بالاتر بنگاههای ترکیه برای رقابت در بازارهای منطقهای و جهانی است. این در حالی است که تراکم سرمایه به ازای هر نفر نیروی کار در شرکتهای ایرانی ۵/ ۱برابر شرکتهای ترکیهای گزارش شده است. در بخش نسبت فروش به دارایی هم که میتواند شاهد دیگری برای مقایسه بهرهوری داراییها در اقتصاد بنگاهی دو کشور باشد، بنگاههای ایران نصف بنگاههای ترکیه عملکرد دارند. براین مبنا شرکتهای ایرانی در حالی در طول یکسال به ازای هر واحد دارایی توانستهاند ۴۳/ ۰واحد کسب درآمد (فروش) داشته باشند که شرکتهای ترکیه در طول یکسال به ازای هر واحد دارایی، ۸۵/ ۰واحد درآمد کسب کردهاند. گزارش سازمان مدیریت صنعتی از مقایسه دو نسبت «دارایی به نیروی کار» و «فروش به دارایی» در دو کشور نشان میدهد که در شرکتهای ایرانی، ترکیب تولید، بیشتر از شرکتهای ترکیه وابسته به دارایی است، در حالی که از هر واحد دارایی نیز به طور نسبی استفاده مناسبی برای تولید و فروش نمیشود. مقایسه وضعیت ایران با ترکیه و بسیاری از اقتصادهای جهان نشان میدهد که ایران هنوز شرکتی در فهرست ۵۰۰شرکت برتر جهان ندارد.
شمای کلی از برترینها
گزارش سازمان مدیریت صنعتی نشان میدهد که سهم ۱۰۰ شرکت اول از کل فروش آنها حدود ۹/ ۸۶درصد و سهم ۱۰۰شرکت دوم نزدیک به ۵/ ۹درصد است. بررسی بیشتر گزارش ۵۰۰شرکت برتر ایران نشان میدهد که ۱۰۰شرکت اول ۴/ ۷۱درصد از اشتغالزایی کل شرکتهای برتر را سهیم هستند. میزان صادرات ۱۰۰شرکت اول ۵/ ۹۲درصد از کل صادرات ۵۰۰ شرکت برتر است. مقایسه ارزشافزوده شرکتها با تولید ناخالص داخلی نشان میدهد که ارزشافزوده ۱۰۰شرکت اول ۱۸درصد و ارزش افزوده ۵۰۰شرکت ۲۰درصد است. فروش ۱۰۰شرکت اول ۴۵درصد و فروش ۵۰۰شرکت ۵۲درصد است. برمبنای اعلام سازمان مدیریت صنعتی به عنوان متولی اعلام ۵۰۰شرکت برتر ایران، شاخصهای رتبهبندی شامل ۹سری گوناگون بودهاند که شامل شاخصهای اندازه و رشد شرکت، سودآوری و عملکرد، بهرهوری، صادرات، نقدینگی، بدهی و شاخصهای بازار هستند. در فهرست برترین بنگاه ایران (IMI۱۰۰) که بیشترین اشتغالزایی را داشتهاند، نام ایرانخودرو با بیش از ۴۹هزار نفر نیروی کار در بالاترین جایگاه ممکن دیده میشود. از نظر میزان ارزشافزوده نیز شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس با بیش از ۷۹هزار میلیارد تومان جایگاه نخست را به خود اختصاص داده است. این شرکت از نظر میزان صادرات نیز با ۲میلیارد و ۶۴۶میلیون و ۲۷۰هزار دلار، به عنوان بزرگترین صادرکننده این فهرست معرفی شده است. بانک ملت در حالی بیشترین دارایی را در بین همه شرکتهای این فهرست به خود اختصاص داده که صنایع پتروشیمی خلیجفارس در دو شاخص «بیشترین ارزش بازار» و«بیشترین سودآوری» رتبه نخست را به دست آورده است.
روایتی متفاوت از ۱۰۰شرکت برتر ایران
رویداد معرفی ۱۰۰شرکت برتر چند ارائه و سخنرانی جالب نیز داشت. در این نشست که ابوالفضل کیانی بختیاری رئیس سازمان مدیریت صنعتی، مهدی صادقی نیارکی عضو هیات عامل ایدرو، مجید درویش رئیس مرکز رتبهبندی سازمان مدیریت صنعتی و مرتضی شاهمیرزایی معاون وزارت نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در آن به ایراد سخنرانی پرداختند، رشد واقعی فروش ۵۰۰شرکت برتر ایران که ۶/ ۲۳درصد عنوان شد که در مقایسه با رشد واقعی اقتصاد ایران در سال گذشته که حدود یکدرصد بود، نقش بنگاههای برتر در نقشه اقتصاد ایران را بهخوبی نشان میدهد.
در این نشست، عضو هیاتمدیره سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) گفت: ارزش تولیدات صنعتی کشور بیش از ۱۰۰میلیارد دلار است که این میزان تولید، حدود ۳۰میلیارد دلار ارزبری داشته که با صادرات ۱۰۰شرکت برتر ارز موردنیاز آن تامین میشود. صادقی نیارکی در بیست و چهارمین مراسم رتبهبندی شرکتهای برتر، با اشاره به اینکه مجموع فروش ۱۰۰شرکت برتر کشور ۴۵درصد تولید ناخالص ملی و ارزش افزوده این ۱۰۰شرکت ۱۸درصد ارزش افزوده اقتصاد ملی است، گفت: در دنیا اقتصاد کشورها توسط شرکتها ساخته میشود و شرکتها تصویر بیرونی و جایگاه اقتصاد یک کشور را تعیین میکنند. وی با بیان اینکه کمتر از انگشتهای دست شرکت با فروش بالای یکمیلیون دلار در کشور فعال است، تصریح کرد: راهی جز تقویت، حمایت و رفع موانع برای پیشتازان اقتصاد ملی نداریم.
صادقینیارکی با اشاره به ترکیب ۵۰۰شرکت برتر که حدود ۵۰درصد آنها کامودیتی (مواد اولیه صنایع از جمله نفت و پتروشیمی، ۳۰درصد مالی و ۲۰ درصد) ساختمحور است، اظهار کرد: مساله امروز ما اشتغال نیروهای متخصص است، بنابراین نیاز به توسعه صنایع ساختمحور داریم و در این راستا باید خلأ حدود ۳۰درصدی بین فروش و ارزش افزوده پر شود.