مخالف جدید برجام در آمریکا

از جمله دلایل مخالفت بسیاری از دموکرات‌ها با احیای احتمالی برجام، مواضع دولت اسرائیل در این زمینه است. اسرائیل نیز مانند بسیاری از دولت‌های دیگر منطقه، از نحوه پیشرفت مذاکرات ایران و طرف مقابل نگران است. نفتالی بنت و یائیر لاپید، نخست‌وزیر و وزیر خارجه اسرائیل، در نامه‌ای سرگشاده از دولت بایدن خواستند سپاه پاسداران را از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج نکند. حذف نام سپاه پاسداران از آن فهرست یکی از خواست‌های اصلی ایران است.

دموکرات‌های مخالف برجام عموما از جناح راست این حزب‌اند. روزنامه «هاآرتص» در گزارش خود اشاره کرد که در روز نشست خبری، از ۱۸ دموکراتی که نام برده شده بود تنها پنج نفر حضور یافتند که به گفته خودشان، دلیلی به جز تداخل با برنامه‌های دیگر نداشته است.

بن ساموئلز، خبرنگار هاآرتص در واشنگتن، نوشت: «حامیان دیپلماسی با ایران به سرعت به این حضور اندک دموکرات‌ها اشاره کردند و مدعی شدند که این امر خبر از تفاوت بین مخالفت تبلیغ‌شده، و موضع واقعی درون حزب دموکرات می‌دهد. اما دموکرات‌هایی که نشست خبری را سازمان دادند، مدعی شدند که این نشست موفقیتی بزرگ بوده است و مدت کوتاهی بعد بیانیه‌ای در رابطه با برجام منتشر کردند که نام تمامی قانونگذاران نام‌برده شده را با خود داشت.»

البته برخی از این ۱۸ نفر، از جمله گوتهایمر و لوریا، نگرانی‌های مشخصی درباره مسائلی همچون سپاه دارند، و برخی دیگر نگرانی‌های کلی‌تر. امنیت اسرائیل، حمایت ایران از گروه‌های تروریستی در منطقه، مخالفت کلی با حکومت ایران، و البته خواست گسترش نیافتن سلاح‌های هسته‌ای، از جمله انگیزه‌های مخالفان است.

برخی دموکرات‌ها در عین حال می‌کوشند «چوب لای چرخ» دیپلماسی رئیس‌ جمهوری هم‌حزبی نگذارند. همین است که دین فیلیپز، یکی از پنج قانونگذار حاضر در نشست خبری، ‌ حتی تاکید کرده بود که هدف آن جمع ایجاد مخالفت با برجام نیست، بلکه مطرح کردن نگرانی‌ها است. از جمله این نگرانی‌ها که به نظر می‌رسد مورد تایید بخش گسترده‌ای از دموکرات‌ها باشد، این است که تحریم‌ها بر ایران باید تنها زمانی لغو شوند که از دست نیافتن ایران به سلاح‌ هسته‌ای اطمینان حاصل شده باشد. از دیگر خواسته‌های عمده این است که ایران امنیت منطقه را تهدید نکند؛ خواسته‌ای که خلاف یکی از ارکان برجام است که طبق آن مذاکره فقط بر سر مسئله هسته‌ای بوده است، نه سایر رفتارهای حکومت ایران.

خبرنگار هاآرتص به این واقعیت اشاره می‌کند که با وجود این تعداد دموکرات مخالف، بعید است که مخالفان بتوانند ۶۰ رای در مجلس سنا جذب کنند که بتواند جلو برجام را بگیرد. مجلس سنا در حال حاضر ۵۰ جمهوری‌خواه دارد به اضافه ۴۸ دموکرات و دو نماینده مستقل عضو فراکسیون دموکرات‌ها (انگوس کینگ و برنی سندرز). مخالفان برجام تنها در صورتی خواهند توانست جلو توافق را بگیرند که به ۶۰ رای از مجموع سناتورها برسند که بسیار بعید است. از این دشوارتر، رسیدن به دو سوم، هم در مجلس سنا و هم در مجلس نمایندگان، است که برای شکستن وتوی احتمالی بایدن نیاز خواهد بود.

با این‌ حال، تحلیلگر اسرائیلی در پایان می‌گوید شاید ابراز مخالفت علنی و غیرعلنی برخی مقامات دولت بایدن با خارج کردن سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی، نتیجه همین مخالفت دموکرات‌ها بوده باشد.