به گزارش CNN فارسی، ملا حسن آخند، نخستوزیر امارت طالبان، روز جمعه در پیامی به مناسب فرا رسیدن ماه رمضان، خطاب به مردم افغانستان گفت: «در ماه رمضان سفرههای رنگارنگ در وقت افطار پهن میشود. در این سفرههای رنگارنگ، انواع غذا وجود دارد. انواع میوهها وجود دارد. انواع نوشیدنیها و آب میوه وجود دارد. از مردم میخواهم یک نوع از این غذاهای افطار را به مردم گرسنه بدهند.»
این اظهارات نخستوزیر طالبان با استهزا و طنزپردازی مردم روبهرو شد. برخی نیز به صورت جدی از این سخنان ملا حسن آخند انتقاد کردند. محمد عالم سروری، از فعالان اجتماعی، در فیسبوک نوشت: «این آدم ظاهرا تازه از خواب بیدار شده است. مردم افغانستان در هفت ماه گذشته دائما گرسنه، بیبضاعت و بیکار بودهاند.»
کاربر دیگری به نام اسدی هم نوشت: «نمیدانم مخاطب پیام ملا حسن چه کسی است؟ زیرا در این کشور دیگر توانگری نمانده است که به مردم کمک کند.»
او درقسمتی دیگر از پیام خود، از سازمانها و نهادهای داخلی و خارجی خواست خیراتها و صدقات خود را برای مردم افغانستان بفرستند؛ اما این سخنان نیز واکنش تند کاربران فیسبوک را به همراه داشت و تعدادی از کاربران نوشتند که ارائه خدمات رفاهی به مردم وظیفه اصلی دولت است: «وقتی حتی نمیتوانید مایحتاج اولیه مردم را تهیه کنید، به چه حقی قدرت را قبضه کردهاید؟»
کاربران تاکید کردند که در این پیام جز پند اخلاقی، هیچ نکتهای که بر وضعیت مردم تاثیری داشته باشد، وجود نداشت و ملا حسن در مورد کنترل نرخ مواد اولیه نیز حرفی نزده است.
واقعیت این است که با وجود افزایش فقر و تنگدستی مردم افغانستان در هفت ماه گذشته، فرا رسیدن ماه رمضان به بیش از ۹۰ درصد مردم این کشور که توان اقتصادی ضعیفی دارند، ضربهای دیگری وارد کرده است. حدود دو ماه قبل، با آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، نرخ مواد اولیه در سراسر جهان به طور محسوسی تغییر کرد. این مسئله در افغانستان نیز ملموس بود و قیمت مواد اولیه ضروری مانند آرد، روغن، برنج و حبوبات در افغانستان بهشدت افزایش پیدا کرد.
حالا با آمدن رمضان، نرخها بار دیگر افزایش یافتهاند و در حالی که نرخ برابری ارزهای خارجی مانند دلار و یورو هیچگونه تغییری نکرده است، مغازهداران و فروشندگان مواد اولیه قیمتها را بالا بردهاند. تعدادی از شهروندان کابل و هرات میگویند که بر خلاف ادعای طالبان مبنی بر کنترل نرخ مواد اولیه، مغازهداران سرخود قیمتها را بالا بردهاند.
حیدر، از اهالی کابل، میگوید که نرخ مصوب شهرداری در مغازهها نصب است اما کالاها به این قیمت به فروش نمیرسند. اگر از مغازهدار بپرسید چرا مطابق نرخنامه نمیفروشی، میگوید شهرداری از نوسان قیمتها خبر ندارد.
رحیمالله از هرات نیز میگوید که مغازهداران مواد بیکیفیت و خراب را به نرخ شهرداری میفروشند؛ اگر مواد باکیفیت بخواهید، باید به قیمتی که خودشان تعیینکردهاند، خرید کنید.
با این حال نوید بارکزی، سخنگوی شهرداری کابل، میگوید که آنان بر اساس دستور رهبری امارات طالبان، از یک و نیم ماه پیش کنترل نرخ مواد اولیه را آغاز کردهاند. او به ایندیپندنت فارسی گفت که هفته گذشته یک نرخنامه که بهای ۱۸ قلم کالای ضروری مردم در ماه رمضان در آن ذکر شده بود، در اختیار مغازهداران کابل قرار گرفت تا بر اساس آن، کالاهای خود را بفروشند.
شهرداری کابل قرار است روز دوشنبه نرخنامه تازهای منتشر کند. به گفته بارکزی، قیمت اقلام ضروری هر روز در تمام ۲۲ ناحیه شهرداری کنترل میشود و تا به حال تعدادی زیادی از مغازههای که گرانفروشی کردهاند، جریمه شدهاند. اما با وجود کنترل شهرداری بر فروش مواد اولیه، گرانفروشی در ماه رمضان همچنان ادامه دارد و این مسئله برای مردمی که در گرداب فقر و تنگدستی دستوپا میزنند، به چالشی دیگر تبدیل شده است.