طبق آخرین ارسال گزارش به بخش ثبت کارآزماییهای بالینی موسسه ملی سلامت ایالات متحده، شرکت مدرنا (Moderna) آزمایشات انسانی واکسن اچآیوی آزمایشی مبتنی بر mRNA خود را این هفته آغاز میکند. به عبارت دیگر، ما احتمالا به افق پیشگیری از یکی از بدترین بیماریهای صد سال گذشته نزدیک شدهایم.
طبق گفته این شرکت، آزمایش انسانی این واکسن ۱۰ ماه طول خواهد کشید. این آزمایش روی ۵۶ فرد سالم (عاری از ویروس HIV) ۱۸ تا ۵۰ ساله با هدف ارزیابی ایمنی واکسن، علاوه بر مشاهده نحوه ایجاد واکنشهای سیستم ایمنی بدن انسان انجام خواهد شد.
همانطور که گفته شد، این واکسن نیز از نظر عملکرد مشابه با واکسن کووید-۱۹ همین شرکت و مبتنی بر mRNA است. این پلتفرم پس از سالها تحقیق در مورد پتانسیل واکسنهای mRNA بدست آمده است و شرکتهای «مدرنا» و «فایزر» به اولین واکسنها از این دست در جهان که توسط انسان استفاده شود، دست یافتند که در کاهش شدت و جلوگیری از عفونتهای خانواده کروناویروس به طور کلی موفق عمل کرده است.
اکنون «مدرنا» دو نسخه متفاوت از واکسن جدید HIV خود موسوم به mRNA-1644 یا mRNA-1644v2-Core را که اولین واکسن mRNA است که برای از بین بردن ویروس HIV و مشاهده آزمایشات انسانی آن طراحی شده است، آزمایش میکند.
چهار گروه در این آزمایش شرکت خواهند کرد؛ دو گروه از آنها ترکیبی از نسخههای مختلف این واکسن و دو گروه دیگر نسخه دیگر را دریافت خواهند کرد. این آزمایش، کور نیست، به این معنی که هر کس که در آن شرکت میکند، میداند که چه چیزی دریافت کرده است. این به این دلیل است که محققان در حال بررسی اثربخشی این واکسن نیستند.
پس از تکمیل مرحله اولیه آزمایش انسانی این واکسن، هنوز هم راهی طولانی برای تأیید رسمی آن وجود خواهد داشت. فازهای ۲ و ۳ بر تجزیه و تحلیل اثربخشی این واکسن در پیشگیری از عفونت HIV در جمعیت وسیعتر تمرکز خواهد کرد. اما شانس زیادی برای حصول نتایج چشمگیر وجود خواهد داشت، چرا که این واکسن بر پایه mRNA طراحی شده و نمونه طراحی شده آن برای کووید-۱۹ موفق عمل کرده است.
واکسنهای mRNA با انواع سنتی واکسنها که معمولاً شامل یک ویروس ضعیفشده یا غیرفعال هستند، متفاوت است و از طریق ارسال یک «نسخه تقلبی» به سلولهای ما نشان میدهد چگونه میتوانند قطعاتی از پروتئینهای خاص را ایجاد کنند که در قسمت بیرونی یک ویروس هدف قرار میگیرند.
پس از تزریق این نوع واکسن، سلولهای ما شروع به ایجاد این پروتئینها به مدت تقریبی ۲۴ تا ۴۸ ساعت میکنند که بدن ما آنها را به عنوان خارجی میشناسد و در نتیجه باعث برانگیختن واکنش ایمنی میشود. هدف این است که بدن آماده تشخیص پروتئینهای سنبله هنگام ورود ویروس واقعی شود و این امکان را به او میدهد تا قبل از تکثیر ویروس، یک واکنش سریع داشته باشد. محققان میگویند تحریک آنتیبادیهای خنثیکننده گسترده (bnAbs) برای دفاع موثر در برابر ویروس HIV بسیار مهم است.