حرف Z برای پوتین به چه معناست؟

سربازان روس در تاریخ ۲۴ فوریه وارد اوکراین شدند روزی که «زلنسکی» رئیس جمهور آن کشور را بر آن داشت تا حکومت نظامی اعلام کند و مجموعه‌ای از تحریم‌های اقتصادی شدید اعمال شده توسط کشور‌های غربی علیه روسیه آغاز شدند.

در خط سیریلیک، حرف Z به صورت ۳ نوشته می‌شود، اما از زمانی که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه حمله اخیر خود علیه اوکراین را در تاریخ ۲۴ فوریه آغاز کرد استفاده از شکل لاتین آن حرف در داخل روسیه گسترش یافت.

تنها چند روز پس از حمله نظامی روسیه علیه اوکراین، «ماریا بوتینا» یک جاسوس روس که اکنون به یک سیاستمدار تبدیل شده ویدئویی از خود در حال کشیدن Z روی کت‌اش منتشر کرد. او گفت: «برادران همین طور ادامه دهید. ما برای همیشه با شما هستیم».

فرماندار کمروو منطقه‌ای دارای معدن زغال سنگ در سیبری که به طور غیررسمی Kuzbass (در سیریلیک Кузбасс) نامیده می‌شود دستور داد که نام آن منطقه از این پس با ترکیب سیریلیک – لاتین به عنوان KuZbass ترجمه شود. «ایوان کولیاک» یک ژیمناست روس هنگامی که در تاریخ ۵ مارس در جام جهانی ژیمناستیک در قطر در کنار رقیب اوکراینی خود روی بر روی سکو رفت علامت Z را روی لباس‌اش قرار داد و باعث شد فدراسیون بین المللی ژیمناستیک اقدامات انضباطی را علیه او اعمال کند. چرا حرف Z به نماد حمایت از جنگ «ولادیمیر پوتین» علیه اوکراین تبدیل شده است؟

زمانی که نیرو‌های نظامی روسیه در اوایل سال جاری در امتداد مرز‌های اوکراین مستقر شدند ناظران تیزبین اطلاعات، متوجه وجود حروفی نوشته شده در کنار تانک‌های روسی شده بودند. در میان این حروف، حرف V، حرف Z داخل جعبه و حرف Z ساده دیده می‌شدند. پس از آن، نظریه‌های بی‌شماری در این باره مطرح شدند: شاید Z مخفف Zapad بود که در روسی به معنای «غرب» است (مسیری که نیرو‌های روس در آن حرکت می‌کردند).

شاید این حرف نشان دهنده تمایل کرملین برای برکناری «زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین باشد. در عوض، تحلیلگران نظامی بر این باورند که این حروف مربوط به بخش‌های خاصی از نیرو‌های روس درگیر در حمله هستند. با وجود بیش از ۱۰۰ گروه تاکتیکی و گردان‌های متشکل از ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ سرباز از مناطق دوردست خاور دور روسیه که در اوکراین فعالیت می‌کنند چنین علامت‌هایی ممکن است به تشخیص و تمایز بین آنان و دشمنان‌شان در میدان نبرد کمک کند.

از زمان آغاز جنگ، دستگاه تبلیغات دولتی روسیه Z را به لوگوی غیررسمی عملیات تبدیل کرده است. وزارت دفاع روسیه پیشنهاد کرده که این کلمه مخفف «Za»، کلمه روسی برای «برای» مانند «برای پیروزی» است. راشا تودی شبکه خبری تبلیغاتی دولتی روسیه شروع به فروش تی شرت‌هایی با این حرف حک شده بر روی آن کرده است. «ولادیمیر سولوویوف» مجری تلویزیون دولتی روسیه در تازه‌ترین ویدئو‌های خود حرف Z را روی لپ تاپ‌اش چسبانده است.

گرافیتی‌های طرفدار جنگ که در یکاترینبورگ شهری در سیبری کشیده شده‌اند نیز حاوی این حرف هستند. فعالان ناسیونالیست (ملی گرا) در مسکو کاروانی از خودرو‌ها را که روی آن‌ها Z نقش بسته بود سازماندهی کردند تا دور شهر در حال گردش باشند. یک مرکز نگهداری از کودکان در کازان شهری در غرب روسیه، بیماران را برای عکس گرفتن در ساختار Z به صف کرده است.

«ولادیمیر واویلف» مدیر خیریه‌ای که این مرکز را اداره می‌کند با ابراز حمایت خود از پوتین به یک خبرگزاری محلی گفت که نیروی «فاشیستی» در اوکراین (همان طور که پوتین به رهبری منتخب اوکراین این برچسب را زده است) «تن‌ها با استفاده از زور توسط ما متوقف خواهند شد. در این راه هیچ بخششی در کار نخواهد بود»!

انتخاب حرف Z چند روز پس از عملیات نظامی روسیه نشان می‌دهد که برنامه ریزی برای جنگ اطلاعاتی روسیه ممکن است به اندازه برنامه ریزی جنگ در حوزه میدانی تصادفی بوده باشد. طنز خاصی وجود دارد که یک حرف لاتین به عنوان نماد جنگی روسیه معرفی شده در حالی که پوتین با ادعای ساختگی مبنی بر این که زبان روسی در اوکراین در معرض تهدید قرار گرفته سعی در توجیه جنگ خود در آن کشور داشته است.

پیش‌تر چنین حرف لاتینی هرگز از سوی حکومت روسیه مورد استفاده قرار نگرفته بود. وزیر دفاع اوکراین آن را با نماد بدنام صلیب شکسته نازی‌ها مقایسه کرده است. با این حال، Z در حال حاضر تبدیل به یک نماد شده است. چهره‌های اپوزیسیون و کسانی که در روسیه علیه جنگ در اوکراین صحبت می‌کنند می‌گویند که حرف Z درج شده روی آپارتمان های‌شان را به نشانه اعتراض یا خط زده یا پاک کرده‌اند.

ماموران سرویس‌های امنیتی روسیه پس از یورش به محل زندگی و کار فعالان حقوق بشر و فعالان ضد جنگ حرف Z را به جا می‌گذارند. مقام‌های روسیه از Z برای نشان دادن وفاداری به رهبر خود پوتین استفاده می‌کنند. امروز بیش از هر چیز Z برای پوتین است.