تورم چهار درصدی میتواند برای خیلی از کشورهای جهان آرزوی دست نیافتنی باشد اما چنین سطحی از تورم در آلمان پدیدهای عادی نیست.
بر اساس اخبار منتشر شده، نرخ تورم نقطهای در آلمان در ماه سپتامبر سال جاری به ۴.۱ درصد رسیده است. به سخن دیگر، نرخ تورم این کشور در ماه سپتامبر سال جاری در قیاس با ماه مشابه سال گذشته از مرز چهار درصد عبور کرده است.
چنین سطحی از تورم در آلمان از سال ۱۹۹۳ تا به امروز بی سابقه بوده است. در آن سال، نرخ تورم ۴.۳ درصد اعلام شده بود.
اقتصاددانان آلمان از “تورم وارداتی” سخن میگویند. به عبارت دیگر، علت افزایش بهای کالاها در آلمان را باید در دیگر نقاط جهان جستوجو کرد.
عوامل موثر در افزایش تورم
“تورم وارداتی” آلمان برخاسته از سه موضوع متفاوت است: افزایش بهای انرژی، افزایش نرخ برابری دلار در برابر یورو و احتمال افزایش نرخ بهره بانکی در ایالات متحده آمریکا.
مهمترین عامل در افزایش تورم در آلمان را باید در افزایش بهای نفت و گاز جستوجو کرد. گفته میشود که پس از کاهش تاثیرات منفی اقتصادی همهگیری کرونا، چرخهای تولید در آسیا و بهویژه در چین با شتاب بیشتری به گردش در آمده است.
افزایش تقاضا برای سوخت در آسیا باعث افزایش بهای نفت و گاز در بازارهای جهانی شده است. به عنوان نمونه، بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال برای نخستین بار در سه سال گذشته به مرز ۸۰ دلار رسیده است.
بهای گاز طبیعی حتی افزایش بیشتری داشته است. بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی اداره آمار فدرال آلمان بهای انرژی در این کشور در سپتامبر سال جاری بیش از ۱۴ درصد نسبت به بهای مدت زمان مشابه سال گذشته افزایش داشته است.
همین نهاد دولتی اعلام کرده است که بهای انرژی از ماه ژوئن سال جاری تا کنون به گونهای مداوم رشدی صعودی داشته است.
افزایش بهای انرژی به نگرانی مردم آلمان نسبت به تکرار بحران انرژی سال ۱۹۸۱ دامن زده است. در آن سال، نرخ تورم در آلمان به طور میانگین به بیش از ۶.۳ درصد رسیده بود.
شماری از کارشناسان مسائل ناظر بر بازار انرژی بر این باورند که کمبود نفت و گاز در آلمان در شرایط کنونی قابل مقایسه با سال ۱۹۸۱ نیست.
این کارشناسان بر این باورند که افزایش بهای نفت خام زمینه را برای تولید بیشتر نفت از سوی اوپک فراهم ساخته و همچنین شیوه فرکینگ در استخراج نفت و گاز را مقرون به صرفه میسازد. به سخن دیگر، آمریکا میتواند مجددا کمبود انرژی را با بهره گرفتن از این شیوه جبران کند.
اداره آمار آلمان به تاثیر افزایش بهای انرژی بر بهای سایر کالاها نیز اشاره کرده است. به عنوان نمونه، بهای مواد خوراکی در ماه سپتامبر سال جاری در قیاس با مدت زمان مشابه سال گذشته از افزایشی پنج درصدی (۴.۹ درصد) برخوردار بوده است.
این در حالی است که بهای برخی از کالاها و از جمله گوجه فرنگی ظرف همین مدت رشدی ۲۰ درصدی داشته است.
نرخ برابری دلار در برابر یورو نیز افزایش یافته است. به عنوان نمونه ارزش یورو در برابر دلار به نازلترین سطح خود در ۱۴ ماه گذشته رسیده است.
از آنجا که نفت و گاز در بازارهای جهانی با دلار معامله میشود، همین موضوع از جمله باعث گرانی بیشتر انرژی در آلمان شده است.
از سوی دیگر، احتمال افزایش نرخ سود بانکی توسط بانک فدرال آمریکا افزایش ارزش دلار را در پی خواهد داشت. بر خلاف انتظار کارشناسان، مسئولان بانک فدرال آمریکا در آخرین نشست خود از افزایش نرخ سود بانکی صرفنظر کردند.
این در حالی است که انتظار میرود بانک مرکزی آمریکا در سال آینده در این سیاست پولی و مالی خود تجدید نظر کند. در چنین حالتی، بانکهای مرکزی کشورهای اروپایی و از جمله بانک مرکزی آلمان نیز میباید سیاست خود را در قبال نرخ بهره بانکی تغییر دهند.
کارشناسان اقتصادی آلمان بر این باورند که تورم در این کشور میتواند در ماههای پیشرو نیز افزایش یابد.
اما ارزیابیها حکایت از آن دارند که روند صعودی نرخ تورم در این کشور پدیدهای موقت و زودگذر بوده و در سال آینده، بار دیگر نرخ تورم در آلمان کاهش مییابد.