به گزارش CNN فارسی، اخیرا ناسا در همکاری با آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا، تلسکوپ جیمز وب را راهی ماموریت کرد. اما این ابزار پیشرفته اخترشناسی در عمق فضا به دنبال چه میگردد؟
تلسکوپ فضایی جیمز وب یک سازه اوریگامی-مانند با آینهای ۱۸ قطعهای از جنس بریلیوم فوق سبک است. یک سپر حرارتی پنج لایه به بزرگی زمین تنیس هم دارد تا از گرمای شدید خورشید در امان بماند.
این تلسکوپ به دوربینها و اسپکترومترهایی تجهیز شده که حساسیت بسیار بالایی دارند و میتوانند ضعیفترین سیگنالهای فضایی را دریافت کنند. این تجهیزات در طول موج فروسرخ کار میکنند تا حتی ابرهای غبارآلود نتوانند بینایی تلسکوپ را مسدود سازند.
اما تمام اینها برای چیست؟ قدرتمندترین تلسکوپ فضایی دنیا چه استفادهای دارد؟ در پاسخ باید گفت هر نوع استفاده تحقیقاتی که فکرش را بکنید. اصلا شاید تلسکوپ جیمز وب پاسخ بزرگترین پرسشهای اخترشناسی را پیدا کند.
یکی از جذابترین موضوعات حال حاضر علم نجوم، جستجوی سیارات خارج از منظومه شمسی، یا به اصطلاح سیارات فراخورشیدی است.
یافتن سیارات کار سادهای نیست؛ چون بسیار کوچکتر و کمنورتر از ستارگان هستند. اما اخترشناسان با استفاده از روشهای هوشمندانه، تاکنون موفق به کشف بیش از ۴۰۰۰ سیاره فراخورشیدی شدهاند.
با وجود این، ما چیز زیادی از آنها نمیدانیم. شاید دانش ما از این سیارات به تخمین اندازه و جرم یا فاصله از ستاره میزبانشان محدود باشد. البته همین حد اطلاعات هم درباره یک منظومه بیگانه، قابل توجه است و به ما میگوید با یک دنیای سنگی مانند زمین و مریخ روبهرو هستیم؛ یا یک غول گازی همچون مشتری و زحل!
ولی هنوز رازهای سر به مهر زیادی درباره این سیارات وجود دارد. اینکه آیا با آب پوشیده شدهاند؟ اتمسفر ضخیمی دارند؟ و از همه مهمتر، آیا قابل سکونت هستند؟
اگر در جستجوی دنیای زمین-مانند دیگری هستیم، گام مهم برای شناخت سیارات فراخورشیدی، اطلاع از وجود اتمسفر در آنهاست.
تفاوت زمین و مریخ را در نظر بگیرید: جایی که ما زندگی میکنیم، غنی از اتمسفر؛ ولی مریخ یک برهوت با اتمسفری بسیار نازک است. پس آگاهی از ترکیبات جوی و ضخامت آن، میتواند کلید درک محیط یک سیاره فراخورشیدی باشد.
تلسکوپ جیمز وب میتواند به وسیله تجهیزات مادون قرمز خود، اتمسفر سیارات فراخورشیدی را واکاوی کند. با نشانه رفتن روی یک ستاره دوردست و ثابت ماندن تلسکوپ، این تجهیزات کمترین تغییر نور را هنگام عبور سیاره از مقابل ستاره میزبان، تشخیص میدهند.
با آنالیز همین تغییر نور هم میتوان به گازهای تشکیل دهنده و ضخامت اتمسفر سیاره رسید؛ چیزی که به ما میگوید پتانسیل سکونت دارد یا خیر؟