به گزارش CNN فارسی، وزیر خارجه ایالات متحده شامگاه جمعه، ۲۳ سپتامبر (اول مهر) در یک پیام توئیتری نوشت برای پشتیبانی از آزادی اینترنت و دسترسی آزاد ایرانیان به جریان آزاد اطلاعات تدابیری اتخاذ شده است.
آنتونی بلینکن در این پیام تاکید کرده که برای بهبود دسترسی شهروندان ایران به ارتباطهای دیجیتالی و مقابله با سانسوری که حکومت ایران اعمال میکند مجوز عمومی صادر شد.
ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت اسپیسایکس در واکنش به پیام توئیتری وزیر خارجه آمریکا خبر داد که شبکه استارلینک برای شهروندان ایران فعال میشود.
وزارت خزانهداری آمریکا چند روز پیشتر برای ارائه خدمات اینترنت ماهوارهای در ایران چراغ سبز نشان داده و اعلام کرده بود صادرات برخی تجهیزات مورد نیاز برای این کار نیاز به مجوز ندارد و مشمول تحریمها نمیشود.
پاسخ ایلان ماسک
این خبر واکنشی به اظهارات روز دوشنبه (۲۰ سپتامبر) ایلان ماسک بود که در پاسخ به پرسش عرفان کسرایی، همکار بخشی فارسی دویچهوله درباره امکان فنی ارائه خدمات استارلینک در داخل ایران در یک پیام توئیتری نوشت: «استارلینک در این زمینه خواستار معافیت از تحریمهای [آمریکا علیه] ایران خواهد شد.»
پرسش همکار دویچهوله با توجه به اختلال و قطع گسترده اینترنت در ایران پس از شدت گرفتن اعتراضها به کشته شدن مهسا امینی، شهروند ۲۲ ساله کرد ایرانی، که همچنان ادامه دارد، مطرح شده بود.
سامانه ارتباطهای اینترنتی از طریق شبکه ماهوارهای یک ساز وکار فیلترگریز به شمار میرود که پیش از این در مناطقی مانند اوکراین نیز به کار گرفته شد.
اندکی پس از شروع تجاوز نظامیان روسی به خاک اوکراین که ۲۴ فوریه امسال آغاز شد، و در پی بروز اختلال در اینترنت، ایلان ماسک به درخواست معاون نخستوزیر اوکراین پاسخ مثبت داد و سرویس استارلینک را در این کشور فعال کرد.
گفته میشود صدور مجوز عمومی ایالات متحده برای بهبود دسترسی ساکنان ایران به ارتباطهای دیجیتالی و اعلام آمادگی ماسک برای فعال کردن شبکه استارلینک زمینه مقابله موثر با سانسور اینترنت در ایران را فراهم میکند اما استفاده گسترده از این امکانات نیاز به سختافزارهایی از جمله تجهیزات گیرنده دارد.
چشمانداز راه افتادن اینترنت فیلترگریز در ایران
محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت حسن روحانی که زمانی گفته بود با پیشرفت فناوری دوران فیلترینگ به پایان میرسد، دوم مهر ماه در کانال تلگرامی خود درباره امکان استفاده از شبکه استارلینک توضیحاتی ارائه کرد.
او میگوید تلفیق منظومههای ماهوارهای مانند استارلینک با “ساختار شبکههای Adhoc و ساختار پیامرسانهای P2P” تشکیل دهنده “ساختار احتمالی اینترنت فیلترگریز” خواهند بود.
آذری جهرمی این توضیحات فنی را به زبان سادهتر این گونه توضیح میدهد: «برای حضور در شبکه فیلترگریز نیازی به نصب آنتنهای استارلینک در “همه” جا نیست.»
“چالش هزینه اینترنت ماهوارهای جدی نیست”
وزیر پیشین ارتباطات احتمال میدهد تلفن همراه اشخاص بتواند نقش یک “میکروبیتیاس” یک شبکه فیلترگریز را داشته باشد و میافزاید: «بنابراین اصولا چالش هزینه یا ظرفیت در این میان جدی نیست، چالشهای پیش رو بیشتر در نحوه مدیریت شبکههای Adhoc است.»
شبکههای Adhoc از سادهترین سامانههای همبندی شبکههای بیسیم به شمار میروند که میتوان از طریق آنها تعدادی دستگاه با سیم کارت شبکه را با هم مرتبط کرد.
با اعلام آمادگی ایلان ماسک برای فعال کردن شبکه استارلینک برای ایران باید دید کاربران برای استفاده از آن به چه امکاناتی نیاز دارند و چگونه میتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
کارگزاران جمهوری اسلامی، به خصوص از اعتراضهای گسترده دی ماه ۹۶ به این سو، برای مقابله با سازماندهی حرکتهای اعتراضی شهروندان، در کنار سرکوب خشونتآمیز معترضان، اقدام به محدود کردن سرعت اینترنت یا قطع کامل آن در برخی مناطق میکنند.
این اقدام که در روزهای گذشته و در اغلب شهرهای بزرگ انجام شده تا کنون تاثیری چشمگیری در کاهش حرکتهای اعتراضی شهرونداننداشته است.