ایلان ماسک، پایهگذار «اسپیس ایکس»، در توییت روز یکشنبه خود نوشت که فضاپیمای شرکت او احتمالا برای فرستادن بشر به ماه تا پیش از سال ۲۰۲۴ آماده خواهد بود. ماسک در پاسخ به توییتی مبنی بر آن که آیا پرتابگر اسپیس ایکس بهرغم تاخیرهای متعدد ایجاد شده در این برنامه فضایی، برای انتقال فضانوردان به ماه تا سال ۲۰۲۴ آماده خواهد بود یا خیر، اعلام کرد که این کار ممکن است «احتمالاً زودتر» رخ دهد.
«اسپیس ایکس» پیش از این یک قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری برای ساخت سامانه فرود انسان (HLS) در برنامه فضایی آرتمیس ناسا به ماه بسته بود و با عقد آن قرارداد، رقبای خود، «بلو اوریجین» و «داینتیکس» را پشت سر گذاشت. البته اسپیس ایکس در دریافت اقساط بودجه ضمانت شده از ناسا، که آخرین آنها ۳۰۰ میلیون دلاری بود که در ۳۰ ژوئیه (۸ مرداد) پرداخت شد، با تاخیرهایی مواجه شد. دلیل آن هم تا حدودی شکایتهایی بود که از سوی رقبای اسپیس ایکس به دیوان محاسبات ایالات متحده (GAO) ارائه شد. طبق گزارش «یو اس ای اسپندینگ»(USAspending)، منبع رسمی اطلاعات بودجه فدرال، این شرکت تاکنون نزدیک به ۴۴۰ میلیون دلار، یعنی در حدود ۱۴.۵ درصد از مبلغ قرارداد ۳ میلیارد دلاری خود را از سازمان فضایی ایالات متحده دریافت کرده است.
در حالی که مایک پنس، معاون رئیس جمهوری سابق آمریکا، زمان مورد انتظار برای تاریخ پرتاب آرتمیس را سال ۲۰۲۴ تعیین کرد، بازرس کل خود ناسا در گزارشی جدید اشاره کرد که «فرود بر ماه در اواخر سال ۲۰۲۴ چنان که ناسا در حال حاضر برنامهریزی کرده است، عملی نیست.»
بر اساس گزارش اداره بازرسی کل ناسا که هفته گذشته منتشر شد، سازمان فضایی آمریکا در تحقق اهداف خود برای تولید نسل بعدی فناوری لباسهای فضانوردی تا نوامبر ۲۰۲۴، با «چالشهای قابل ملاحظهای» روبهروست.
این گزارش اشاره می کند که «این زمانبندی شامل تقریبا یک تاخیر بیست ماهه در طراحی برنامهریزی شده، تایید، و آزمایش دو لباس مخصوص، نمونه آزمایشی لباس فضانوردی ایستگاه فضایی بینالمللی، و دو لباس فضانوردی برای پرواز به ماه میشود.» این گزارش میافزاید که تاخیرها به «کمبود بودجه، اثرات کووید-۱۹، و چالشهای فنی» بازمیگردد.
در این گزارش همچنین آمده است: «با در نظر گرفتن تاخیرهای پیشبینی شده در طراحی لباسهای فضایی، فرود بر ماه در اواخر سال ۲۰۲۴ آنگونه که ناسا در حال حاضر برنامهریزی کرده است، امکانپذیر نیست.»
از آنجایی که لازم است این لباسهای فضانوردی برای هماهنگی با سایر بخشهای این برنامه فضایی آزمایش شوند، این گزارش میگوید که لباسهای فضانوردی «دستکم تا آوریل ۲۰۲۵ (فروردین ۱۴۰۴) آماده نخواهند شد و انتظار میرود که بخشی از برنامه زمانبندی با دستکم دو سال تاخیر مواجه شود.»
گزارش اشاره میکند که «پیشبینی زمانبندیهای کنونی نشان میدهد که تحویل قطعات پروازی VISE به سامانه فرود انسان (HLS) برای تکمیل و نصب و آزمایش، تا ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳) ممکن نخواهد شد؛ یعنی تاخیری نزدیک به دو سال از تاریخ اولیه برنامهریزی شده برای مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱).»
باید دید ایلان ماسک به آرزوی خود یعنی فرود بر روی ماه پیش از سال ۲۰۲۴ می رسد یا خیر؟!