به گزارش CNN فارسی، در لابهلای سطور اخباری که از مذاکرات در حال برگزاری در وین بر سر احیای توافق هستهای (برجام) مخابره میشود، چنین به نظر میرسد که تبادل زندانی بین تهران و واشنگتن چنان بر بحث نظارت بر برنامه هستهای ایران پیشی گرفته که به گفته مقامهای جمهوری اسلامی ایران، بهموازات مذاکرات پیش برده میشود.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه، ۱۴ فوریه، به این موضوع مستقیم اشاره کرد. خطیبزاده در نشست مطبوعاتی خود گفت که این بحث بهموازات مذاکرات پیش میرود؛ اما طرف آمریکایی هنوز تصمیم خود را نگرفته است.
تصمیمی که خطیبزاده از آن سخن میگوید، چانهزنی بر سر بهای آزاد کردن گروگانهایی است که تابعیت دوگانه ایرانی-آمریکایی دارند. البته فهرست این گروگانها طولانی است؛ اما در میان آنها، گروگانهایی وجود دارند که برای ایالات متحده آمریکا در گروه الف طبقهبندی میشوند و گروگانگیر هم با علم بر اهمیت آنچه در دست دارد، برای این ردیف از گروگانها بهای بیشتری مطالبه میکند.
در بین قربانیان زندانی، چهار نام بیش از سایر اسامی تکرار میشود: سیامک نمازی و نمازی پدر (باقر)، مراد طاهباز و عماد شرقی و به نظر میرسد که این چهار نفر همان افراد موردنظرند که جمهوری اسلامی ایران در قبال آزادی آنها درخواست آزاد شدن بخش بزرگی از داراییهای نقدی خود را مطرح کرده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، چند ماه پیش، از «آزاد شدن ۱۰ میلیارد دلار از داراییهای ایران برای نشان دادن حسن نیت» توسط ایالات متحده آمریکا سخن به میان آورده بود. آنگونه که کره جنوبی اعلام کرده، هفت میلیارد دلار از داراییهای جمهوری اسلامی ایران به دلیل تحریمها در بانکهای کره جنوبی مسدود شده است.
فرمان آزاد کردن این دارایی برای آمریکا کار دشواری نیست و رئیسجمهوری آمریکا چنین توانی را دارد؛ اما به نظر میرسد که تامین منبع سه میلیارد دلار دیگر از داراییهای ایران از موضوعهای در حال گفتوگو بین مقامهای دو کشور در وین است.
هرچند که بحث تبادل زندانی بحثی انحرافی است چرا که هیچ ایرانی در آمریکا به گروگان گرفته نشده، اما دولت بایدن ناگزیر از رسیدن به تفاهم و توافق با نظام جمهوری اسلامی ایران، پرداخت وجهالمصالحه برای آزادی گروگانها را تبادل زندانی نام گذاشته است.
در بین ایرانیهایی که با تابعیت دوگانه در ایالات متحده آمریکا زندانیاند، میتوان به منصور اربابسیر اشاره کرد که شاخصترین زندانی ایرانی در آمریکا است؛ فردی که به جرم برنامهریزی برای ترور سفیر پیشین عربستان سعودی در واشنگتن (عادل الجبیر) و همکاری با سپاه پاسداران در سپتامبر ۲۰۱۱ بازداشت شد و در دادگاه و در حضور هیئت منصفه، به جرم خود اعتراف کرد.
این فرد نه در سال ۲۰۱۵ جزو افرادی بود که جمهوری اسلامی ایران خواستار آزادی او شد و نه اینک از او نامی برده میشود. افرادی که جمهوری اسلامی ایران از آنها به عنوان زندانیان ایرانی در آمریکا نام میبرد، معمولا دونپایهگانیاند که پولشویی کردهاند و با نقض مقررات وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا در شکستن تحریمها به نفع جمهوری اسلامی ایران مرتکب خلاف شدهاند. ارتکاب جرم آنها نیز نه از سر میهنپرستی و عشق به ایران، که از روی حرص و طمع و به امید دریافت رشوه و تحصیل مال بدون زحمت بوده است.