دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارشی نوشته «تبعیت مفرط» شرکت های دارویی و پزشکی از تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران حق سلامت مردم ایران را به خطر انداخته و مبتلایان به یک بیماری نادر پوستی (بیماران پروانه ای) در زمره آسیب دیدگان این سیاست آمریکا هستند.
سالها است که جمهوری اسلامی ایران با تحریم های شدید ایالات متحده آمریکا دست و پنجه نرم می کند اما در این میان بیماران خاص که دارو های آنها در بازار دارویی داخلی موجود نیست بیگناه ترین قربانیان این تحریم ها هستند، تحریم هایی که هم ایالات متحده آمریکا و هم کشور های اروپایی اکیدا وجود آن در زمینه دارویی را رد می کنند اما عملاً اکثریت شرکتهای دارویی جهان به دلیل ترس از این تحریم ها از مبادله با ایران امتناع میکنند.
آقای دکتر جلال نائلی معاون اداره روابط بین الملل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:
تصور کنید که ایالات متحده آمریکا تمامی فعالیت های تجاری ایران را رصد میکند و به همه شرکتهایی که میخواهند با ایران کار کنند هشدار میدهد که مواظب باشند هر تبعاتی به گردن آنها است در نتیجه خود به خود شرکت های دارویی و تجهیزات پزشکی هم مشکل ارسال محموله به ایران و فعالیت با ایران را خواهند داشت.
ما شرکت های بزرگی را داشتیم که از آنها درخواست خرید دارو و تجهیزات پزشکی داشتیم اما به دلیل ترس از آمریکا و تبعات معامله با ایران علیرغم اینکه اعلام می شود دارو و تجهیزات پزشکی تحریم نیست نتوانستیم معاملهای را انجام دهیم و عملاً به ایران دارو و تجهیزات پزشکی فروخته نمی شود.
کشور های بسیار زیادی هستند که ما با آنها از هیچ لحاظ مشکلی نداریم اما برخی از شرکت های این کشورها به دلیل ترس از آمریکا در ارسال دارو و تجهیزات پزشکی به ایران مشکل ایجاد کردند.
برای مثال یکی از شرکت ها هنگامی که ما تولید تست های رپید کرونا را به صورت انبوه آغاز نکرده بودیم قرار شد تا برای ما این تستها را ارسال کنند اما لحظه آخر به دلیل تحریم و ترس از تبادلات مالی با ایران منصرف شدند و پس از مدتها همان شرکت از طریق سازمان جهانی بهداشت اقدام کرد تا به ایران تستها را ارسال کند که در آن زمان ما نپذیرفتیم چرا که تولید ما کفاف کشور را می داد، دقیق نمی توان اعلام کرد کدام کشور ها با ایران کار کردند یا کدام کشور ها کار نکردند بیشتر این موضوع مربوط به شرکتها بود آن هم به دلیل ترسی که از آمریکا داشتند این اتفاق رخ داده بود.
آقای دکتر جلال نائلی ضمن تاکید بر این نکته که امکان ورود دارو ها توسط ایران به صورت مستقیم عملاً وجود ندارد و این کشور نیازهای خود را از طریق سازمان ها و شرکت های واسطه با هزینه های چندین برابر وارد می کند بیان کرد:
امکان واردات بسیاری از داروهای اساسی و خاص مورد نیاز بیماران ما توسط مجاری رسمی کشور وجود ندارد و به واسطه سازمان های بین المللی تلاش کردیم تا این داروها را به دست بیاوریم، WHO و یونیسف تلاش قابل توجهی در زمینه واردات این دارو ها کردند و همکاری خوبی با ایران داشتند.
تمام این رخدادها به دلیل فشار مخفی، غیر علنی یا علنی بوده که بر این شرکتها از سوی ایالات متحده آمریکا وجود داشته.
وی افزود:
یکی از اقلام بسیار مورد نیاز ما پانسمان بیماران پروانه ای بود که رسانه ها در این زمینه کاملاً در جریان قرار گرفتند و در نهایت یونیسف این پانسمان ها را برای ایران وارد کرد و هنوز شرکت اصلی این پانسمان ها در سوئد به طور کامل حاضر نیست پانسمانها را به صورت مستقیم به ایران بدهد و این واردات از طریق شرکت های واسطه صورت می گیرد.
معاون اداره روابط بین الملل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی ایران روند تولیدات داخلی دارو در ایران را روز به روز در حال افزایش توصیف کرد و اظهار داشت:
از استراتژیک ترین تولید که واکسن کرونا باشد توانستیم اقدام کنیم چه به صورت استفاده منحصر از تکنولوژی خود و چه به صورت همکاری با کشورهای دیگر که نشان دهنده توانمندی بالای ایران در زمینه ی تولید دارو و تجهیزات پزشکی است بدون اغراق اعلام می کنم در مطالعات انجام شده واکسن های ایرانی اختلاف زیادی با واکسن های معتبر خارجی نداشتند و اثرات بسیار خوبی از خود نشان دادند این توانمندی ایجاد شده و روز به روز در حال پیشرفت است اما به هر شکل برای برخی اقلام ما عمیقاً دچار مشکل هستیم، برخی مواد حد واسط یا نقل انتقالات مالی برای ما مشکل ایجاد می کند و به زحمت آنها را انجام میدهیم.
در زمینه واکسن نیز برای اینکه به این مرحله برسیم چندین برابر کشورهای دیگر تلاش کردیم و هزینه ها برای ما بسیار بالاتر میرود چرا که مجبور هستیم از راه های مختلف پولها را جابجا کنیم یا اقلام مورد نیاز خود را وارد کنید علیرغم اینکه همه اعلام میکنند ایران تحریم نیست و در بحث دارو و تجهیزات پزشکی مشکلی وجود ندارد اما شاهد هستیم که تمامی این شرکت های دارو و تجهیزات پزشکی میترسند با ایران کار کنند و از عواقب کار با ایران توسط آمریکا به طور جدی می ترسند، باید به این نکته توجه کرد که برخی از اقلام نیز به دلیل استفاده دوگانه علنا به ایران داده نمی شود.