به گزارش CNN فارسی، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات احیای برجام روز دوشنبه اعلام کرد درباره تمام مسائل قابل مذاکره، مذاکره شده و “متن نهایی” توافق برای تصمیم‌گیری سیاسی در اختیار همه طرف‌ها قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران و کشورهای غربی، به خصوص ایالات متحده درباره نهایی بودن این متن اختلاف دارند اما هر دو تاکید می‌کنند که هنوز توافقی بر مبنای آن به دست نیامده است.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران شامگاه جمعه ۲۱ مرداد (۱۲ اوت) با تکرار این عبارت کلیشه‌ای که “تا زمانی که درباره همه مسائل توافق نشود توافقی وجود نخواهد داشت” اعلام کرد که هنوز توافقی برای احیای توافق هسته‌ای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به دست نیامده است.
آمریکا پیش از این از متن پیشنهادی اتحادیه اروپا استقبال کرده و گفته بود حاضر است بر مبنای آن به سرعت توافق‌نامه را امضاء کند.
آمادگی آمریکا، “جلسات متوالی” در تهران
رابرت مالی در گفت‌وگو با شبکه پی‌بی‌اس موضع آمریکا درباره متن پیشنهادی را روشن توصیف کرد و گفت اگر ایران آمادگی داشته باشد آمریکا نیز آماده است به توافق هسته‌ای بازگردد.
نورنیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در یادداشتی خاطر نشان کرد پس از بازگشت هیئت‌های مذاکره‌کننده به پایتخت‌ها “جلسات متوالی در تهران برای بررسی ایده‌های ارائه شده در جریان است، اما هنوز جمع‌بندی نهایی برای ارائه به مراجع تصمیم‌گیرنده حاصل نشده است”.
مسئولان جمهوری اسلامی درگیر در مذاکرات احیای برجام تا کنون به طور رسمی و شفاف درباره پیشنهادهای اتحادیه اروپا موضع‌گیری و اطلاع‌رسانی نکرده‌اند.
ایران در حال اتخاذ “تصمیمات جدید”
وب‌سایت نورنیوز به نقل از یک مقام نزدیک به هیئت مذاکره‌کننده ایران می‌گوید روند اطلاع‌رسانی در مورد مواضع جمهوری اسلامی درباره مسائل مرتبط با مذاکرات “متناسب با پیشرفت در اتخاذ تصمیمات جدید” ادامه خواهد داشت.
به بیان دیگر تصمیم‌گیرندگان اصلی درباره سرنوشت برجام که رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای در راس آنها قرار دارد هنوز “تصمیمات جدید” خود را اتخاذ نکرده یا مایل به اطلاع‌رسانی درباره آنها نیستند.
ظاهرا یکی از مسائل مورد اختلاف پرونده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پرسش‌های بی‌پاسخ مانده این نهاد درباره منشاء موارد رادیواکتیو در سه سایت اعلام نشده است.
روزنامه وال استریت ژورنال روز جمعه ادعا کرد به نسخه‌ای از “متن نهایی” توافق پیشنهادی دست یافته که مطابق آن کشورهای غربی حاضرند برای خروج توافق از بن‌بست “امتیازهای جدید و قابل توجهی” به ایران ارئه دهند.
تائید تلویحی شرط مختومه شدن پرونده در آژانس
بنابر این گزارش کشورهای غربی در متن نهایی اعلام آمادگی کرده‌اند که اگر جمهوری اسلامی پاسخ‌های معتبری به پرسش‌های آژانس بدهد به مختومه شدن این پرونده کمک خواهند کرد.
رابرت مالی در واکنش به گزارش وال استریت ژورنال با بیان این که آمریکا هیچ فشاری بر آژانس وارد نمی‌کند به طور تلویحی مسائل مطرح شده در آن را تائید کرد.
چند روز پیش فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد مذاکرات اخیر احیای برجام هفته آینده با حضور “مسئولان مربوطه” بررسی می‌شود.
این در حالی است که ابراهیم عزیزی، نایب رئیس این کمیسیون می‌گوید تاکنون هیچ متنی از مذاکرات به مجلس و یا کمیسیون امنیت ملی ارائه نشده و نمایندگان از متن پیشنهادی اتحادیه اروپا خبری ندارند.
سال ۹۴ که توافق هسته‌ای میان نمایندگان ایران و کشورهای پنج به علاوه یک (پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان) امضاء شد، این کار در نهایت با چراغ سبز خامنه‌ای صورت گرفت.
نقش و سکوت خامنه‌ای
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله ۲۲ مرداد خود با اشاره به این پیشینه نوشت: «پذیرش برجام تصمیم نظام بود و به هنگام اعلام آن، تمام مسئولان آن روز در دستگاه‌های مختلف که امروز هم بسیاری از آنها در مناصب مهم و کلیدی کشور حضور دارند با ارسال پیام به رهبری حصول چنین توافقی را تبریک گفتند.»
این روزنامه نوشته اینکه بعضی از همان افراد حالا “به اقتضای منافع شخصی و جناحی” ساز مخالفت با برجام را کوک می‌کنند “از مصیبت‌های وارده بر نظام جمهوری اسلامی است که چنین افراد متلونی بر کرسی‌های تصمیم‌گیری یا تصمیم‌سازی این نظام تکیه زده‌اند و تا می‌توانند نان به نرخ روز می‌خورند!”
رهبر جمهوری اسلامی در روزهای گذشته درباره دور نهایی مذاکرات احیای برجام اظهارنظر صریحی نکرده اما نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین که مدتی نقش سخنگوی غیررسمی هیئت ایرانی را بازی می‌کرد گفته متن پیشنهادی “تقریبا به طور کامل” مورد توافق قرار گرفته است.
میخائیل اولیانوف روز جمعه در یک نشست خبری متن پیشنهادی اتحادیه اروپا را “سازشی بسیار معقول” توصیف کرد و افزود ایران فقط درباره چند کلمهاز متن سوالاتی مطرح کرده که همین چند کلمه می‌تواند به مانعی برای توافق تبدیل شود.
